Exclusive
Szkoła bez domu
20
min

„Uda nam się, mamo” – mówi mój syn. A ja mu wierzę

Przez te dwa lata wielkiej wojny mój syn bardzo wydoroślał. Zdał sobie sprawę, że jest jedynym mężczyzną, na którym mogę polegać. Stał się bardzo silny i niezależny. Kiedy jestem chora, nie pozwala mi wstać. Karmi mnie, leczy, współczuje. Wziął odpowiedzialność za rodzinę. Jest nas tu tylko dwoje, a on jest najsilniejszy. Przyjął rolę mężczyzny w naszej rodzinie

Ksenia Minczuk

Ksenia Minczuk i jej syn Kyryło. Zdjęcie autorki

No items found.

Zostań naszym Patronem

Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie. Nawet mały wkład się liczy.

Dołącz

<frame>Tylko 49 proc. ukraińskich dzieci w wieku szkolnym, które z powodu wojny żyją w Polsce, uczęszcza do polskich szkół. A powinne do nich chodzić, żeby nie mieć wyrwy w edukacyjnym życiorysie i integrować się w polskim społeczeństwie. One jednak wolą uczyć się online w ukraińskich szkołach, bo w polskich czują się zagubione. Często są w kiepskiej formie psychicznej, nie znają wystarczająco dobrze polskiego, program szkolny nie jest przystosowany do ich poziomu wiedzy. Bywa, że padają ofiarami rówieśniczej przemocy. Czego potrzebujemy, żeby zachęcić dzieci do nauki w szkołach stacjonarnych? Jakie zmiany wprowadzić w modelu nauczania, jak pracować z dziećmi polskimi i ukraińskimi, żeby się integrowały? W redakcji sestry.eu wiemy, że to jeden z najważniejszych problemów uchodźczych i dlatego stworzyłyśmy cykl Szkoła bez domu. Opisujemy w nim kondycję naszych dzieci, polskie szkoły, współpracę ukraińskiego rządu z polskim. Sięgamy po dobre wzorce, rozmawiamy z nauczycielami, psychologami i urzędnikami. Jeśli masz problem z dzieckiem w szkole, wiesz, jak rozwiązać problem, jesteś rodzicem, nauczycielem, ekspertem – napisz do nas: [email protected] Jesteśmy dla Was. <frame>

24 lutego setki tysięcy ukraińskich matek obudziło się w strachu o życie swoich dzieci. Na początku myśleliśmy, że wojna szybko się skończy. Czekałyśmy. W wilgotnych schronach przeciwbombowych. Przez wiele dni. Zdając sobie sprawę, że niebezpieczeństwo jest zbyt blisko, w końcu zabrałyśmy nasze dzieci z Ukrainy, by je uratować. Pomimo ich łez i niezgody na opuszczenie ojczyzny. Tak też było z moim synem.

Kirył miał 16 lat, gdy wybuchła wielka wojna. On i ja przebywaliśmy w różnych miastach – ja w domu, on u babci. Zadzwonił do mnie i zapytał: „Wszystko w porządku?”. Strach, że mojego dziecka nie ma przy mnie, wyrwał mnie z rzeczywistości jeszcze bardziej niż wybuchy za oknem. Pierwszą rzeczą, jaką musiałam wtedy zrobić, było zabranie go do siebie. W ten sposób mogłabym kontrolować sytuację, chociaż w tamtym czasie nie można było niczego kontrolować. Pojechałam po niego. Przytulając go, zdałam sobie sprawę, że muszę opuścić Ukrainę. Musiałam uratować moje dziecko.

Nie chciał wyjeżdżać. Powiedział, że martwi się o swoją babcię, która była wtedy sama z dwójką małych wnucząt. On był najstarszy, był jedynym mężczyzną. Wtedy zdałam sobie sprawę, że czuł się odpowiedzialny.

Wojna uczyniła go dorosłym o 6:15, kiedy spadła pierwsza bomba. Zmienił się nawet fizycznie. Natychmiast. Jego wyraz twarzy stał się zupełnie inny, z jego spojrzenia biła determinacja, jego mowa stała się ostra i radykalna

Do wyjazdu musiałam go przekonać. Jest dorosły i nie mogę mu rozkazywać, nie mogę podejmować decyzji bez niego. I przekonałam, wyjechaliśmy. Od tamtej pory nie był w Ukrainie.

Czekaliśmy, aż wszystko się skończy, ale to się nie skończyło, więc czekaliśmy dalej. Przez długi czas Kyryło nie mógł pogodzić się z tym, że będzie musiał studiować poza Ukrainą. Tak bardzo marzył o powrocie. Każdego dnia pytał: „Kiedy?”. A ja nie wiedziałam, co powiedzieć. I nadal nie wiem.

Przegapił zakończenie szkoły, tak ważny dzień dla każdego dziecka. Martwiliśmy się, że jeśli pojedziemy do Ukrainy, może nie zostać dopuszczony do matury. Był podminowany – tak bardzo chciał zobaczyć swoją rodzinę i przyjaciół.

Podczas dwóch lat spędzonych w Polsce nie poznał nowych przyjaciół. Zamknął się w sobie, odciął od znajomości, rozmów, nowych doświadczeń. Komunikuje się z przyjaciółmi z Ukrainy. Jest mu łatwiej. To jest ta czerwona nić, która łączy go z Ukrainą i życiem przed wojną.

Teraz jest studentem. Namówiłam go, by został tutaj i studiował. Lecz nawet teraz, zdając sobie sprawę, że jest tu już długo, często pyta, kiedy będziemy mogli wrócić do domu. Czasami mówi, że wstydzi się, że nie jest w Ukrainie. Wstydzi się przed przyjaciółmi, którzy zostali. Pyta: „Dlaczego mnie zabrałaś?”. Czasami słyszę, jak mówią do niego przez telefon: „Cóż, nie żyjesz pod ostrzałem”. Dla niego to niesprawiedliwe.

Po wyjeździe z Ukrainy stracił kontakt z ojcem. Składają sobie tylko życzenia z okazji urodzin – to ich cała komunikacja. Oczywiście bardzo tęskni za męskim autorytetem u swojego boku. Chciałby podzielić się z ojcem swoimi chłopięcymi sprawami, poprosić o radę, nauczyć się czegoś od niego.

Mówi, że tego nie potrzebuje, ale widzę w jego oczach, że to nieprawda.

Lgnie do mężczyzn. Widzę, jak rozjaśniają mu się oczy, gdy dowiaduje się, że będzie miał okazję porozmawiać z innymi mężczyznami – moimi przyjaciółmi

Ale tej swojej radości nie okazuje, zachowuje ją dla siebie. Zupełnie jak dorosły.

Strasznie tęskni za bliskimi. W ciągu minionego roku straciliśmy dwie bardzo ważne osoby z naszej rodziny. Po raz pierwszy usłyszałam, jak mój dorosły syn głośno płacze. Zamknął się w łazience i płakał. Myślałam, że go nie usłyszę, ale słyszałam. I ja też płakałam, bo czułam jego ból. Ból straty i niemożność pożegnania się z rodziną.

Mój syn bardzo wydoroślał przez te dwa lata wielkiej wojny. Zdał sobie sprawę, że jest mężczyzną. Jedynym mężczyzną, na którym mogę polegać. Stał się bardzo silny i niezależny. Kiedy jestem chora, nie pozwala mi wstać. Karmi mnie, leczy, współczuje mi. Wziął odpowiedzialność za rodzinę. Jest nas tu tylko dwoje, a on jest najsilniejszy. Przejął funkcję mężczyzny w naszej rodzinie. Wciąż trudno mu podejmować poważne decyzje samodzielnie. Ale zdecydowanie jest na to gotowy.

Kiedyś Kyryło powiedział, że chce iść na wojnę. „Muszę bronić mojego kraju i mojej rodziny. Dlaczego miałbym się tu ukrywać?”. Słowa dorosłego mężczyzny w ciele mojego syna przeraziły mnie. Zdaję sobie sprawę, że wkrótce przestanę mieć na niego wpływ, a on to zrobi – pójdzie na wojnę. Jestem dumna z jego decyzji i strasznie się boję, bo jak każda matka chcę chronić jego życie.

Czasami zastanawiam się, czy podjęłam słuszną decyzję, wywożąc go z Ukrainy i odcinając od doświadczeń naszego narodu. Czy stanie się godnym Ukraińcem? Te pytania znikają jednak za każdym razem, gdy przeklina swoich przyjaciół, którzy wciąż mówią po rosyjsku. I kiedy mówi, że musi dać pieniądze na jakąś zbiórkę. I kiedy mówi: „Kiedy zwyciężymy?”.

Czy jest coś, co możemy zrobić, by pomóc dorosłym chłopcom, którzy musieli opuścić Ukrainę z powodu wojny? Jak możemy pomóc im nie czuć się winnymi z tego powodu? Myślę, że to jest możliwe tylko poprzez uczciwe, szczere rozmowy i wyjaśnienia

Chcę wierzyć, że pewnego dnia Kyryło wybaczy mi, że zabrałam go z jego rodzinnego kraju. I zrozumie, dlaczego podjęłam taką decyzję. Na razie obserwuję, jak mój mały syn wyrasta na dorosłego i silnego mężczyznę.

Czasami, gdy czuję rozpacz i bezradność, przytula mnie jak małe dziecko i zapewnia, że wszystko będzie dobrze. „Uda nam się, mamo” – mówi. A ja mu wierzę.

No items found.
Р Е К Л А М А
Dołącz do newslettera
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.

Dziennikarka, pisarka, podcasterka. Uczestniczka projektów społecznych mających na celu rozpowszechnianie informacji na temat przemocy domowej. Prowadziła własne projekty społeczne różnego rodzaju: od rozrywki po film dokumentalny. W Hromadske Radio tworzyła podcasty, fotoreportaże i filmy. Podczas inwazji na pełną skalę rozpoczęła współpracę z zagranicznymi mediami, uczestnicząc w konferencjach i spotkaniach w Europie, aby rozmawiać o wojnie na Ukrainie i dziennikarstwie.

Zostań naszym Patronem

Nic nie przetrwa bez słów.
Wspierając Sestry jesteś siłą, która niesie nasz głos dalej.

Dołącz
Trump podczas spotkania z Meloni w Gabinecie Owalnym. Waszyngton, 17 kwietnia 2025 r. Zdjęcie: Alex Brandon/Associated Press/East News

Na oficjalnych zdjęciach z włoską premierką prezydent USA jest uśmiechnięty i nie ukrywa, że darzy Meloni szczególną sympatią. Złośliwi podejrzewają nawet, że się w niej podkochuje – i to dlatego jego stosunek do Meloni jest znacznie lepszy niż do Emmanuela Macrona, Keira Starmera i Olafa Scholza, którym nie szczędził krytyki w serwisie X.

W rzeczywistości Meloni ma do wykonania aż dwie misje. O pierwszej świat dowiedział się po słynnym skandalu z udziałem Trumpa, J. D. Vance’a i Wołodymyra Zełenskiego w Gabinecie Owalnym. Następnego dnia włoska premierka spotkała się z ukraińskim przywódcą w Londynie, gdzie wezwała go do unikania napięć ze Stanami Zjednoczonymi i udzieliła kilku cennych rad.

– Uważam, że bardzo ważne jest, abyśmy unikali ryzyka rozłamu Zachodu. Myślę też, że w tej kwestii Wielka Brytania i Włochy mogą odegrać ważną rolę w budowaniu mostów – powiedziała wówczas.

Wskutek wsparcia tych dwóch państw Stany Zjednoczone wznowiły wymianę danych wywiadowczych i wyraziły zgodę na dalsze dostawy broni dla Ukrainy

Meloni wysoko oceniła spotkanie Trumpa i Zełenskiego, które odbyło się podczas pogrzebu papieża. Podczas rozmowy w bazylice św. Piotra obaj przywódcy już się nie kłócili, lecz spokojnie wymienili uwagi na temat ram planu pokojowego. W poście na oficjalnym koncie partii Meloni, Braci Włochów, nawiązano do działań dyplomatycznych włoskiej przywódczyni, które były „starannie i dyskretnie zaplanowane, bez dążenia do bycia w centrum uwagi, nawet gdy na Rzym, stolicę chrześcijaństwa, były skierowane oczy całego świata”.

Spotkanie Zełenskiego z Meloni w Rzymie. Zdjęcie: OPU

Premierka Włoch odbyła też w Watykanie rozmowę z szefową Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen. Unia Europejska ma nadzieję, że Meloni może skłonić amerykańskiego prezydenta do zawarcia nowej umowy handlowej i ponownego przeglądu ceł, by Europejczycy mogli uniknąć wojny handlowej z USA. Meloni wzięła na siebie misję posłańca Europy, zwłaszcza że amerykański przywódca unika rozmów telefonicznych z przewodniczącą KE.

Unia Europejska ma trzy miesiące na to, by przekonać Trumpa do niewprowadzania 20-procentowych ceł na unijny eksport do USA. Obecnie produkty unijne są opodatkowane podstawową stawką 10 procent, a 25-procentowymi cłami na stal, aluminium i samochody.

Dla samej Meloni sytuacja ta oznacza wzmocnienie jej pozycji w Unii Europejskiej

W grudniu ubiegłego roku „Politico” nazwało włoską premierkę gwiazdą europejskiej polityki. Napisano nawet wprost, że liderka Braci Włochów w ciągu kilku lat „przeobraziła się z marginalnej postaci politycznej w jedną z kluczowych figur na europejskiej i światowej arenie”.

Premierka Włoch została uznana przez „Politico” za najbardziej wpływową osobę w Europie w 2025 roku. Zdjęcie: IPA/ABACA/Abaca/East News

„Dzisiaj jeśli chcesz rozmawiać z Europą, to telefon do Giorgii Meloni jest oczywistym wyborem. Nawet takie postaci jak Elon Musk, najbogatszy człowiek świata i doradca nowo wybranego prezydenta USA Donalda Trumpa, zwracają się do włoskiej premierki w celu omówienia kwestii strategicznych” – napisał wspomniany opiniotwórczy serwis.

Co takiego jest w Meloni? Przed jej zwycięstwem w wyborach w 2022 roku twarzą włoskiej prawicy był Silvio Berlusconi – znany ze skandalicznych imprez magnat medialny, lubiący oszukiwać na podatkach, a przy tym przyjaciel Putina

Partia Meloni pojawiła się na scenie politycznej, gdy ekscesy tego kontrowersyjnego miliardera zaczęły wywierać destrukcyjny wpływ na życie polityczne we Włoszech.

Bracia Włosi stali się zdrową alternatywą, która przekonała wyborców, że prawica jest zdolna zajmować się pracą na rzecz państwa, a nie tylko taplać się w basenach z gwiazdami telewizji i hostessami. Z czasem Meloni, ideowo ultranacjonalistyczna i radykalna, zdołała zaprezentować się światu jako polityczka, z którą gotowi są współpracować zarówno w Brukseli, jak w Waszyngtonie.

Meloni jest też jedną z nielicznych osób w Europie, które mogą jak równa z równym dyskutować Emmanuelem Macronem, twardo spierając się z nim o politykę fiskalną, społeczną i kryzys migracyjny
Macron i Meloni podczas szczytu „koalicji chętnych” w Paryżu. 27 marca 2025 r. Zdjęcie: LUDOVIC MARIN/AFP/East News

Zachodni analitycy twierdzą, że sukces w stosunkach z Trumpem Meloni zawdzięcza nie tylko urodzie i wyrafinowanemu stylowi. Potrafi bowiem znaleźć równowagę między radykalnymi ideami swojej partii a pragmatyczną współpracą z międzynarodowymi partnerami. Jej przywództwo zapowiada nową erę zmian w polityce europejskiej, w której liberalne podejście ustępuje miejsca nowym twarzom silnie skupionym na kwestiach narodowych. Można również z całą pewnością stwierdzić, że Giorgia Meloni, Kaja Kallas i Ursula von der Leyen to zespół na trudne czasy, który będzie sprzątał europejską stajnię Augiasza, pozostawioną przez mężczyzn chcących przyjaźnić się z Putinem.

Projekt jest współfinansowany przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności w ramach programu „Wspieraj Ukrainę”, realizowanego przez Fundację Edukacja dla Demokracji

20
хв

Ulubienica Trumpa. Jak Giorgia Meloni stała się arbitrem między Waszyngtonem, Brukselą i Kijowem

Marina Daniluk-Jarmolajewa
Donald Trump, Kamalv Harris, Times Square, Nowy Jork

Kiedy rozmawiałam z ludźmi w Polsce o tym, które imperium wybraliby, gdyby ich kraj był w potrzebie, odpowiedź zawsze brzmiała: „Amerykę”. Teraz wydaje się, że to się zmienia.

Myślę, że ludzie nie zdają sobie sprawy z tego, jak źle było w Ameryce przed Trumpem. Jeśli już, to uważam Trumpa za osobę po prostu otwarcie mówiącą o rzeczach, które amerykański rząd robił przez wieki. W żadnym wypadku nie twierdzę, że to, co Trump robi, jest w porządku – ale on jest w tym szczery. W końcu administracja Bidena deportowała średnio 57 000 osób miesięcznie, podczas gdy administracja Trumpa odesłała w zeszłym miesiącu 37 660 osób, a mimo to nigdy nie słyszeliśmy o planach Bidena dotyczących deportacji. Chwalimy liberałów za ich zaangażowanie na rzecz praw człowieka, ale co tak naprawdę osiągnęli? Nie chronią praw kobiet, pozwalają na ludobójstwo Palestyńczyków, aresztują studentów za udział w protestach, umożliwiają Rosji kontynuowanie jej zbrodni i ograniczają naszą wolność słowa.

I mimo to oczekuje się, że będziemy na nich głosować, bo są „mniejszym złem”? Wciąż słyszę, że odpowiedzialność za naszą przyszłość „spoczywa w rękach młodych ludzi”, ponieważ to starsze pokolenie spowodowało cały ten bałagan. Oczekuje się ode mnie, że będę protestować, głosować, organizować się – podczas gdy jestem od tego wszystkiego odcinana. Jaką demokracją była Ameryka, skoro mamy wybór tylko między dwoma złami, a oba są wspierane przez te same potężne interesy?

Myślę, że patrząc na Amerykę musimy zadać sobie pytanie: „Dla kogo ona kiedykolwiek była dobra?” To zawsze był kraj dobry dla białego Amerykanina, a teraz jest dla niego prawdopodobnie jeszcze lepszy. Jednak czy kiedykolwiek to był dobry kraj dla kobiet? Czy kiedykolwiek ten kraj był dobry dla ludzi o innym kolorze skóry niż biały? Myślę, że zapominamy o tym, idealizując Amerykę.

To nigdy nie był wielki kraj i nigdy nie będzie „znowu wielki”, chyba że przeszłością, do której się odnosimy, jest to kolonialne, rasistowskie imperium, które Trump chce przywrócić

Patrząc na „amerykański sen” z perspektywy postkomunistycznego kraju w Europie Wschodniej można dość łatwo go idealizować. Niemniej zawsze staram się przypominać ludziom z Europy Wschodniej, że społeczeństwo, bezpieczeństwo, edukacja i opieka zdrowotna, które mamy tutaj, są milion razy cenniejsze niż wyidealizowana wersja tego, jak mogłoby wyglądać ich życie w kapitalistycznej utopii Ameryki.

Niedawno odwiedziłam Nowy Jork. Chociaż jest to jedno z najdroższych miast w USA, wzrost cen, do którego doszło w ciągu ostatniego roku, zszokował mnie. Słyszałam od znajomych, że nie stać ich na czynsz, bo został podniesiony o 25%. Niektórzy z nich nie byli w stanie znaleźć pracy od zeszłego lata – a mówiąc o pracy mam na myśli jakąkolwiek pracę, w tym w kawiarni lub sklepie spożywczym. A to są ludzie, którzy ukończyli prestiżowe uniwersytety, jak Columbia czy Uniwersytet Nowojorski.

William Edwards i Kimberly Cambron biorą ślub w Walentynki na Times Square w Nowym Jorku 14 lutego 2025 roku. Zdjęcie: Kena Betancur/AFP

Ceny żywności wciąż rosną. W zeszłym roku za artykuły spożywcze, które wystarczały mi na około 10 dni, płaciłam około 120 dolarów. Kiedy przyjechałam do Nowego Jorku ostatnio, ta kwota się podwoiła. Oczywiste jest, że Trump chce załamania gospodarki, by na wszystko było stać 1% społeczeństwa – ale co dalej?

Czy ci wszyscy ludzie, których nie stać na nic, mają trafić do aresztu i stać się kolejną grupą świadczącą niewolniczą pracę na rzecz amerykańskiego supermocarstwa? Taki jest plan Trumpa?

Bezdomność w Ameryce to kolejna rzecz, którą zauważyłam dopiero po roku mojej nieobecności tam. Ku mojemu zaskoczeniu odkryłam, że Amerykanie są na nią jeszcze bardziej obojętni niż wcześniej. Wzrost liczby ludzi biorących narkotyki na ulicach jest przerażający, a epidemia fentanylu szybko zmienia kolejne miasta w „miasta zombie”. To był poważny problem już w czasie pandemii, lecz teraz jest jeszcze poważniejszy. Coraz więcej osób nie stać na opłacenie czynszu – i coraz więcej z nich ląduje na ulicy. Chociaż widok narkotyzujących się ludzi budzi u mnie strach, jeszcze silniejsza jest we mnie złość. Dlaczego nikt im nie pomaga? Jak Amerykanie mogą być tak nieczuli, patrząc na ludzi umierających codziennie na ulicach?

Teraz Trump chce zdelegalizować bycie bezdomnym. Wykorzysta tych, których nie da się zamknąć w kapitalistycznym systemie, jako kolejną siłę niewolniczej pracy w amerykańskich więzieniach.

Bezdomni jedzą lunch w Święto Dziękczynienia, przygotowany przez organizację non-profit Midnight Mission dla prawie 2000 osób w dzielnicy Skid Row w centrum Los Angeles, 25 listopada 2021 r. Zdjęcie: Apu GOMES/AFP

Ameryka powoli się rozpada, jak każde imperium, tyle że jej problemy nie pojawiły się z dnia na dzień. Narastały od dawna – problemy systemowe, które zostały przegapione lub zlekceważone przez obywateli. Pęknięcia w fundamentach istniały od lat w kraju, którego rdzeń oparto na ludobójstwie i niewolnictwie, tyle że teraz nie można ich już zignorować.

Jak więc obywatele tego kraju mogą nadal odwracać wzrok i nie podejmować działań? Bo łatwiej im siedzieć w domu, rozpraszając się rozrywką, mediami społecznościowymi lub codziennymi obowiązkami, niż konfrontować się z trudnymi realiami tego, co dzieje się wokół. Ze smutkiem uświadamiam sobie, że powaga sytuacji dociera do wielu Amerykanów dopiero wtedy, gdy ucierpi ich własność. Dopiero gdy zagrożony jest ich dobytek, poczucie bezpieczeństwa czy codzienne życie, zaczynają rozumieć, że zmiana nie nastąpi poprzez bierne obserwowanie albo czekanie. Pilna potrzeba wyjścia na ulice, domagania się działań, staje się jasna dopiero wtedy, gdy osobiście odczuwa się skutki bezczynności. Ale z historii wiemy, że wtedy jest już za późno.

„Najpierw przyszli po socjalistów, ale ja milczałem, bo nie byłem socjalistą.

Potem przyszli po związkowców i znów nie protestowałem, bo nie należałem do związków zawodowych.

Potem przyszła kolej na Żydów i znowu nie protestowałem, bo nie byłem Żydem.

Wreszcie przyszli po mnie i nie było już nikogo, kto wstawiłby się za mną”.

Martin Niemöller

20
хв

Upadek Ameryki, jaką znamy

Melania Krych

Możesz być zainteresowany...

Ексклюзив
20
хв

Zależy nam, żeby dzieci nie czuły sie ograbione ze swojej tożsamości kulturowej

Ексклюзив
20
хв

Lżejsze plecaki i nowe przedmioty. Co przyniesie nowy szkolny rok?

Ексклюзив
20
хв

Co czeka ukraińskich uczniów w nowym roku szkolnym?

Skontaktuj się z redakcją

Jesteśmy tutaj, aby słuchać i współpracować z naszą społecznością. Napisz do nas jeśli masz jakieś pytania, sugestie lub ciekawe pomysły na artykuły.

Napisz do nas
Article in progress